نقش فعالیت بدنی در سلامت دانش آموزان

شاید اگر از بیشتر بزرگسالان در مورد نقش ورزش و فعالیت بدنی در دوران تحصیل آن‌ها بپرسید، کم و بیش با چنین نقل‌قول‌هایی روبه‌رو بشوید: «در دوران دانش‌آموزی در مورد اهمیت فعالیت بدنی و ورزش خیلی مطلب خواندم، مخصوصاً در زنگ علوم. ولی بیشترین فعالیت فیزیکی‌ای که آن زمان انجام می‌دادم هفته‌ای یک بار در زنگ ورزش بود که بیشتر اوقات کل کلاس دنبال یک توپ می‌دویدند و اصلاً برنامه‌ریزی شده و هدفمند نبود.»

اما اکنون پژوهش‌های بی‌شماری نشان داده‌اند که ورزش و فعالیت بدنی نقش مهمی در رشد کودکان و نوجوانان دارد و در سطح یادگیری و بهبود مهارت‌های مطالعه در دانش‌آموزان اثرگذار است. بنابراین زنگ ورزش و نوع فعالیت بدنی دانش‌آموزان در مدرسه اهمیت بیشتری یافته است.

تأثیر فعالیت بدنی بر سلامت جسم دانش‌آموزان

فعالیت بدنی می‌تواند به چند طریق بر رشد و پیشرفت کودکان و نوجوانان از لحاظ فیزیکی تاثیر بگذارد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تقویت استخوان‌ها، عضلات و بالا بردن ظرفیت شش‌ها
• بالا بردن هماهنگی و انعطاف بدن
• کمک به تنظیم وزن در کنار تغذیه مناسب
• کاهش چشم‌گیر شانس ابتلا به برخی بیماری‌هایی که در بزرگسالی خود را بروز می‌دهند، از جمله دیابت نوع دو، مشکلات قلبی، سرطان، آلزایمر و …

تأثیر فعالیت بدنی بر سلامت روان دانش‌آموزان

فعالیت بدنی و ورزش تنها به بدن کودکان برای رشد و پیشرفت و جلوگیری از مبتلا شدن به بیماری‌های جسمی کمک نمی‌کند، بلکه می‌تواند بر سلامت روح و روان آن‌ها نیز اثر بگذارد. فعالیت فیزیکی به اشکال مختلفی بر سلامت روان اثر می‌گذارد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کمک به رشد عملکرد ذهنی که از ابتلای کودکان و نوجوانان به برخی اختلالات روحی مانند بیش‌فعالی، افسردگی و وسواس فکری-عملی جلوگیری می‌کند

• فعالیت بدنی مناسب برای دانش‌آموزان

  اکنون که به اهمیت فعالیت‌های بدنی و ورزش پی بردیم، نکته‌ی مهم و ضروری دیگری که باید به آن بپردازیم، تعریف فعالیت بدنی و ورزش مناسب برای کودکان و نوجوانان است. همان‌طور که با هدف‌مند کردن رژیم غذایی کودک و نوجوان می‌توان کاری کرد که از مواد غذایی بهره‌ی بهتری ببرد، به همان شکل با هدف‌مند کردن فعالیت‌های بدنی آن‌ها نیز می‌تواند کمک شایانی به رشد و پرورش کودکان و نوجوانان کرد.

  مانند هر امر دیگری، فعالیت بدنی نیز قواعد مخصوص به خود را دارد و باید به نحو درست انجام شود تا نتیجه‌ی مورد نظر حاصل شود. اولین نکته که باید به آن توجه کرد، مقدار زمان مناسب برای فعالیت‌های بدنی است.

  چه مدت فعالیت بدنی برای دانش‌آموزان مناسب است؟

  تحقیقات نشان داده‌ است که مدت زمان مناسب برای فعالیت بدنی کودکان بالای شش سال، حداقل روزی یک ساعت است. این مدت زمان می‌تواند به چند دوره‌ی کوتاه‌تر تقسیم بشود تا از خسته شدن کودک جلوگیری شود.

• انواع مختلف فعالیت‌های بدنی مناسب برای دانش‌آموزان

  ضروری است که والدین مطمئن شوند که کودک در برنامه‌ی ورزشی خود انواع مختلفی از فعالیت‌ها را جای داده است و مکرراً در حال انجام یک فعالیت نیست. متنوع کردن انواع فعالیت‌های بدنی کودک می‌تواند به تقویت قسمت‌های مختلف بدن کمک بکند و همچنین از تکراری و خسته‌کننده شدن فعالیت‌های ورزشی برای کودک و نوجوان جلوگیری کند. چند مثال از فعالیت‌هایی که برای کودکان مناسب تلقی می‌شوند، در ادامه ذکر شده‌اند:

  پیاده‌روی یا دویدن

  دویدن فعالیتی نیست که والدین بخواهند فرزند خود را به سمت آن سوق بدهند چرا که اکثر کودکان علاقه‌ی زیادی به دویدن دارند. تنها کاری که والدین باید انجام بدهند، هدف‌مند کردن این فعالیت کودکانه است تا فرزندشان از فواید آن بهره‌مند شود.

  شنا کردن

  اگر فرزند شما قابلیت شنا دارد و از آب نمی‌ترسد، این فعالیت بدنی می‌تواند سود زیادی برای او در بر داشته باشد. نکته‌ی دیگری که باعث تبدیل شنا به یک ورزش عالی برای کودکان می‌شود، این است که شنا به ایجاد عضله کمک می‌کند. چنانچه هوا برای پیاده‌روی و دویدن خیلی گرم باشد، شنا کردن می‌تواند بهترین جایگزین محسوب شود.

  دوچرخه سواری

  دوچرخه سواری یک ورزش مفرح و عین حال بصرفه است و همچنین یک روش حمل‌ونقل سازگار با محیط‌زیست به حساب می‌آید. اگر امکان دارد، فرزند خود را تشویق به استفاده از دوچرخه برای رفت و آمد به مدرسه بکنید. در این صورت دیگر نیازی نیست که کودک زمان دیگری را به ورزش اختصاص دهد.